KONRAPA, Mehmet Zekâi

(1888-1969)

İstanbul Yüksek İslâm Enstitüsü öğretmenlerinden.

Bolu’nun Akmescid (Tabaklar) mahallesinde doğdu. İlk ve orta öğrenimini Bolu’da yaptı. İstanbul Dârülfünunu Dârülmuallimîn-i Âliye Edebiyat Şubesi’nden mezun oldu (1911). Aynı yıl Çankırı İdâdîsi tarih-coğrafya öğretmenliğine tayin edildi. Çankırı, Şam, Bolu, Düzce, Yalvaç, Denizli, Uşak, Konya ve İstanbul’da çeşitli orta öğretim kurumlarında öğretmen ve yönetici olarak görev yapan Konrapa, 1953 yılında emekli olduktan sonra İstanbul İmam-Hatip Okulu ve Yüksek İslâm Enstitüsü’nde ahlâk ve siyer-i nebî dersleri vererek öğretmenlik hayatını sürdürdü. 15 Haziran 1969 tarihinde vefat etti.

Dârülfünunun son sınıfında iken M. Kâmil adlı bir arkadaşıyla birlikte hocaları Abdurrahman Şeref Efendi’nin ders notlarını Târîh-i Asr-ı Hâzır adıyla yayıma hazırlayan Konrapa Bolu’da çıkan Bolu, Dertli, Kürsî-i Millet gazeteleriyle Millî Gaye, Altun Yaprak ve Abant mecmualarında, İzmir’de yayımlanan Fikirler Dergisi’nde, Konya Yeni Anadolu Gazetesi’nde meslekî makaleler yazmış, İstanbul’da çıkan Tarihten Sesler, Bilgi, Öğretmen Dergisi, Her Hafta, Resimli Tarih, Hilâl ve Tohum mecmualarında İslâm medeniyeti tarihiyle ilgili makaleler neşretmiştir.

Eserleri. 1. Bolu Tarihi (Bolu 1960). Müellif, İslâm öncesi dönemden başlayarak Bolu tarihini beş bölümden oluşan iki cilt halinde yazmayı planlamışsa da eserin I. cildini oluşturan “Müslümanlık’tan Önce Bolu, Müslüman Türkler Devrinde Bolu” ve “Osmanlı Padişahları Döneminde Bolu” adlı üç bölümünü yayımlayabilmiştir. “Cumhuriyet Türkiyesi’nde Bolu” ve “Bolu’da Tarih Kaynakları” adlı dört ve beşinci bölümlerden oluşan II. cilt ise basılmamıştır. Konrapa bu eserinde sadece Bolu tarihiyle ilgili bilgilerle yetinmeyip dünya tarihi ve Anadolu tarihiyle alâkalı geniş mâlûmat vermiştir. 2. Peygamberimizin Hayatı (I-II, İstanbul 1958-1959, 1964, 1968, 1980, 1982, 1983). İmam Hatip okullarının birinci dönemi için ders kitabı olarak hazırlanmıştır. 3. İslâm Âleminde İlim Hayatına Toplu Bir Bakış (İstanbul 1964). İslâm dünyasındaki ilmî faaliyetlere dair bir risâledir. 4. Peygamberimiz, İslâm Dini ve Aşere-i Mübeşşere (İstanbul 1968, 1999). Eserde Hz. Peygamber’in hayatı hakkında geniş bilgi verildikten sonra kısaca ashabın dereceleri, Resûl-i Ekrem’in hanımları, İslâm dininin esasları, Hulefâ-yi Râşidîn, Emevîler, Abbâsîler ve hilâfetin Osmanlılar’a intikalinden bahsedilmektedir.

BİBLİYOGRAFYA:

M. Zekâi Konrapa, Bolu Tarihi, Bolu 1960, s. 739-740; Enver Koray, Türkiye Tarih Yayınları Bibliyografyası, İstanbul 1971-85, II-III, bk. İndeks.

İ. Bedri Bilgin