KERİMOVİÇ, Mehmet Ali

(1872-1943)

Boşnak âlimi.

Ljubuški’de doğdu. İlk öğrenimini burada tamamladı, rüşdiyeyi Mostar’da okudu. Bu sırada Sâlih Efendi Alajbegović’in derslerine devam etti. 1896’da Saraybosna’daki Şer‘î Hâkimler Okulu’ndan (Šeriatsko-Sudačka Škola) mezun oldu. Mostar’daki şer‘î mahkemede stajını tamamladıktan sonra 1898-1926 yıllarında Bosna-Hersek’in Bileće, Ljubinje, Bijeljina ve Travnik şehirlerinde, 1926-1935 yılları arasında Saraybosna’da hâkimlik yaptı. 1935’te emekliye ayrıldı. Mayıs 1937’de Tuzla bölgesi Vakıf-Maarif Meclisi’nde vekil üye oldu. 1938’de üye seçildiği Ulemâ Meclisi’nde ölünceye kadar başkanlık ve fetva eminliği görevlerini üstlendi. Bu sırada Yüksek İslâm Şeriat-Teoloji Okulu’nda (Viša Islamska Šeriatsko-Teološka Škola) misafir öğretim görevlisi olarak ders verdi: el-Hidaje adlı müslüman ilmiye cemiyeti kurulduğunda (1936-1937) bu cemiyetin ilk başkanı seçildi. 2 Mart 1943’te Saraybosna’da vefat etti.

Bosna-Hersek ulemâsı arasında İslâmî ilimlerde ve özellikle İslâm hukuku sahasında önemli bir şahsiyet sayılan Kerimoviç’in Islamski Svijet (Sarajevo), Novi Behar (Sarajevo), Glasnik IVZ (Glasnik VIS-Sarajevo), el-Hidaje (Sarajevo) gibi dergilerde, Narodna Uzdanica (Sarajevo), Gajret (Sarajevo) gibi takvimlerde ve Hrvat (Muslimanski Godišnjak Sarajevo) adlı yıllıkta çeşitli yazıları yayımlanmıştır.

Eserleri. 1. Pitanje Odre«ivanja i Regulisanja Islamskih Vjerskih Praznika (İslâm’da dinî bayramların tesbiti ve düzenlenmesi [Sarajevo 1933]). Önce seri makaleler halinde Islamski Svijet dergisinde neşredilmiştir (II [Sarajevo 1932]). 2. O Vakufu (Šeriatsko Vakufsko Pravo) (vakıf hakkında-şeriat vakıf hukuku [Sarajevo 1935]). Bu eser de seri makalaler halinde Glasnik IVZ dergisinde yayımlanmıştır (III [Sarajevo 1935]). 3. Seriatsko Nasljedno Pravo-(Feraiz) (şeriat miras hukuku-feraiz [Sarajevo 1937]). Glasnik IVZ dergisinde neşredilmiştir (IV-V [Sarajevo 1936-1937]). 4. Vakuf-(Nekolike Aktuelne Napomene; Sarajevo 1941). Vakfın aktüel konularının ele alındığı eser Glasnik IVZ dergisinde de yayımlanmıştır (XI/3 [Sarajevo 1941], s. 69-80). Kerimoviç’in başlıca makaleleri de şunlardır: “Ibadetski Vaktovi i Njihovo Astronomsko Računanje” (ibadet vakitleri ve bunların hesaplanması, Novi Behar, VIII/13 [Sarajevo 1934-35], s. 212-217); “O Mehdiji” (Mehdî hakkında; a.g.e., IX/1-3 [Sarajevo 1935-36], s. 7-10); “Sudska Nadleήnost u Izvjesnim Šeriatskim Sporovima” (bazı şer‘î meselelerde mahkemenin yetkileri; Glasnik IVZ [Glasnik VIS], II/5 [Sarajevo 1934], s. 267-274; II/10, s. 538-542); “O Erazi Miriji” (Mîrîarazi hakkında; a.g.e., III/7 [Sarajevo 1935], s. 329-337; III/8-9, s. 369-373); “Problem Nezakonite Djece po Šeriatskom Pravu” (İslâm hukukunda gayri meşrû çocukların durumu; a.g.e., VIII/7 [Sarajevo 1938], s. 253-265); “Mješoviti Brak” (gayri müslimle olan evlilik-nikâh; el-Hidaje, I/3 [Sarajevo 1936-37], s. 33-40).

BİBLİYOGRAFYA:

Mahmud Traljić, Istaknuti Bošnjaci, Sarajevo 1998, s. 65-70; a.mlf., “Mehmed Ali ef. Cerimović”, Glasnik IVZ, XL/6, Sarajevo 1977, s. 618-621; “Merhum Mehmed Ali ef. Cerimović”, a.e., VI/4 (1943), s. 76.

Mahmud Traljıć