FÜCK, Johann W.

(ö.1894-1974)

Alman şarkiyatçısı.

8 Temmuz 1894’te Almanya’nın Frankfurt am Main şehrinde bir marangozun oğlu olarak dünyaya geldi. 1913’ten 1918’e kadar Halle, Berlin ve Frankfurt am Main üniversitelerinde şarkiyat ve klasik filoloji tahsil etti. 1921 yılında Muhammad Ibn Ishaq. Literaturhistorische Untersuchungen (Frankfurt 1925) adlı teziyle doktor oldu. 1930 yılına kadar maarif hizmetinde klasik diller ve İbrânîce okuttu; 1929’da doçentliğe yükseldi.

1930-1935 yılları arasında Dakka Üniversitesi’nde Arap dili ve İslâm araştırmaları profesörü olarak çalıştı. Bir ara özel bir görevle Frankfurt am Main Üniversitesi’nde faaliyet gösterdikten sonra 1938 yılında Halle Üniversitesi’nden aldığı davet üzerine, hocası Hans Bauer’in yerine Semitik Filoloji ve İslâm İlimleri kürsüsünün başına geçti. Ayrıca bu üniversitenin şarkiyat seminerleri müdürlüğünü yaptı; aynı zamanda Deutsche Morgenlândische Gesellschaft’ın kütüphanesini yönetti ve 1965’te bu kuruluşun fahrî üyesi oldu. 1962’de emekliye ayrıldı; ancak seminer müdürlüğünü 1966’ya kadar sürdürdü. 24 Kasım 1974 tarihinde Halle an der Saale şehrinde öldü.

Gerçek bir pedagojik formasyona sahip olan Fück, öğrencilerinin köklü biçimde dil eğitimi almalarına büyük önem verir, Arapça’ya giriş derslerine bizzat nezaret ederdi. Daima tartışmalı konularda polemiğe girmeden tutumunu açıkça belirtmiş ve meselâ İslâm medeniyetindeki Yunan izleri değerlendirilirken aşırıya kaçmaktan sakınılmasını istemiştir.


Eserleri. Araştırmacı ve üniversite hocası olarak büyük ün ve takdir kazanan Fück’ün Arabiya. Untersuchungen zur arabischen Sprach-und Stilgeschichte (Berlin 1950) adlı eseri Arap dili ve üslûp tarihi konusundaki ilmî tartışmalara önemli derecede tesir etmiş olup Arapça (Kahire 1951) ve Fransızca (Paris 1955) olarak da yayımlanmıştır. Diğer önemli eseri Die Arabischen Studien in Europa bis in den Anlang des 20. Jahrhunderts (Leipzig 1955), XX. yüzyılın başlarına kadar Avrupa’da yapılan Arap diliyle ilgili araştırmalar üzerinedir. Fück, The Encyclopaedia ol Islam’ın ikinci edisyonuna da çeşitli maddeler yazmıştır.

BİBLİYOGRAFYA:

Necîb el-Akīkī, el-Müsteşriķūn, Kahire 1980, II, 463-464; Mişâl Cühâ, ed-Dirâsâtü’l-ǾArabiyye ve’l-İslâmiyye fî Ûrûbbâ, Beyrut 1982, s. 213-214; Manfred Fleischhammer, “Johann Fück (8.7.1894 - 24.11.1974)”, Sächsische Akademie der Wissenschaften zu Leipzig: Jahrbuch 1973/ 1974, Berlin 1976, s. 419-439; W. Ende, “Johann W. Fück (1894-1974)”, Isl., LIII/2 (1976), s. 193-195.

H. Ahmed Schmiede