BÂLİŞ
بالش
Moğollar’da bir para birimi.
Cengiz Han devrinde kullanılan bâlişler altın ve gümüş olarak basılmıştır. Bâliş, Moğollar’ın birbirinden ayrı küçük devletler haline gelmesinden sonra XIV. yüzyılda Çin’de ve İlhanlılar tarafından da İran’da kullanılmıştır. Tarihçi Atâ Melik Cüveynî, Vassâf ve Cûzcânî eserlerinde bu para biriminin dinar, dirhem ve miskal karşılığı değerini farklı olarak vermektedirler. Bu farklılık muhtemelen bâlişin değişik zamanlarda değer kazanması veya kaybetmesinden kaynaklanmaktadır. Meselâ Vassâf altın bâlişin (bâliş-i surh) 2000 dinara, gümüş bâlişin ise 200 dinara tekabül ettiğini belirtmektedir. Buna göre gümüş bâlişin altının onda biri değerinde olduğu anlaşılmaktadır. Kâğıt para olarak bâliş ise 10 veya 6 dinar değerinde idi.
BİBLİYOGRAFYA:
Vassâf, Târih, Bombay 1269/1853, s. 22, 506; Spuler, İran Moğolları, s. 332; a.mlf., “Bālish”, EI² (İng.), I, 996; Zeki Velidi Togan, “Moğollar Devrinde Anadolu’nun İktisadî Vaziyeti”, THTM, I (1931), s. 12; W. Barthold, “Bâliş”, İA, II, 280.
(DİA)