ATTÂB b. ESÎD
عتّاب بن أسيد
Ebû Abdirrahmân Attâb b. Esîd b. Ebi’l-Îs b. Ümeyye el-Ümevî el-Kureşî (ö. 13/634)
Sahâbî, Hz. Peygamber’in Mekke valisi.
Hicretten on üç yıl önce (610 m.) Mekke’de doğdu. Mekke’nin fethedildiği gün (17 Ramazan 8/8 Ocak 630) müslüman oldu. Hz. Peygamber Huneyn Seferi’ne çıkacağı esnada onu Mekke valisi tayin etti. Attâb bu göreve getirildiği sırada yirmi yaşlarındaydı. Mekke’nin fethedildiği yıl hac emirliği görevini de o yaptı. Kaynaklar, oldukça genç yaşta Mekke valisi olan Attâb’a Hz. Peygamber’in günde bir dirhem veya yılda 400 dirhem, yahut kırk ukiyye (1600 dirhem) maaş bağladığına dair farklı rivayetler kaydederler. Fazilet sahibi, dirayetli bir sahâbî olan Attâb b. Esîd, bu görevini Hz. Ebû Bekir’in hilâfeti zamanında da sürdürdü ve hicretin on üçüncü yılında Hz. Ebû Bekir’in vefat ettiği 22 Cemâziyelâhir 13 günü (23 Ağustos 634) o da Mekke’de vefat etti. Bazı kaynaklarda ise Hz. Ömer’in hilâfetinin son yıllarında (23/ 644) vefat ettiği kaydedilmektedir.
BİBLİYOGRAFYA:
İbn Hişâm, es-Sîre, IV, 440, 500; İbn Kuteybe, el-MaǾârif (Ukkâşe), s. 123; Taberî, Târîħ (Ebü’l-Fazl), II, 362; İbn Mâce, Şerhu Edebi’l-kādî (nşr. Muhyî Hilâl es-Serhân), Bağdad 1977-79, II, 14-15; İbnü’l-Esîr, Üsdü’l-gābe, III, 556-557; İbn Kesîr, el-Bidâye, IV, 368; İbn Hacer, el-İsâbe, V, 211-212; a.mlf., Tehzîbü’t-Tehzîb, VII, 88; Abdülhay el-Kettânî, et-Terâtîbü’l-idâriyye, I, 264; Fahreddin Atar, İslâm Adliye Teşkilâtı, Ankara 1979, s. 113; “Attāb”, EI² (İng.), I, 751.
Fahrettin Atar