AMR b. ABESE
عمرو بن عبسة
Ebû Necîh Amr b. Abese b. Hâlid es-Sülemî
İslâmiyet’i ilk kabul eden sahâbîlerden.
Süleym kabilesinin Becîle boyuna mensuptur. Câhiliye döneminde putlara tapmaktan nefret ederdi ve bundan dolayı sürekli bir arayış içindeydi. Zaman zaman Ehl-i kitap’tan bazılarıyla görüşür ve bilgi edinirdi. Bir gün yine putlardan nefretle söz ederken biri ona Mekke’deki bir şahsın da putların aleyhinde konuştuğunu söyledi. Bunun üzerine hemen Mekke’ye gidip Hz. Peygamber’le görüştü ve müslüman oldu. Kendi ifadesine göre o sırada yalnızca Hz. Ebû Bekir ile Bilâl-i Habeşî müslüman olmuştu. Orada Resûlullah’ın yanında kalmak istedi. Fakat Hz. Peygamber ona, şu anda şartların müsait olmadığını, evine dönmesini ve İslâmiyet’i açıkça tebliğ etmeye başladığını duyunca tekrar gelmesini söyledi. O da ailesinin yanına dönüp Hz. Peygamber’den haber beklemeye başladı. Mekke’nin fethinden kısa bir süre önce Medineli bir grupla karşılaştı ve Resûlullah’ı sordu. Halkın büyük bir coşkuyla İslâm dinini kabul ettiğini öğrenince derhal Medine’ye giderek Mekke’nin fethine, daha sonra da Tâif Muhasarası’na katıldı. Bir müddet Medine’de kaldıktan sonra Suriye üzerine gönderilen orduda görev aldı ve Yermük Savaşı’nda Hâlid b. Velîd’in süvari birliklerine kumanda etti (13/634).
Büyük bir ihtimalle Hz. Osman’ın halifeliğinin son yıllarında Hıms’ta öldü. Ebû Ümâme el-Bâhilî, Sehl b. Sa‘d, Kesîr b. Mürre ve Adî b. Ertât gibi muhaddisler ondan hadis rivayet etmişlerdir.
BİBLİYOGRAFYA:
Müsned, IV, 111, 384-385; Müslim, “Salâtü’l-müsâfirîn”, 294; İbn Sa‘d, et-Tabakat, IV, 214-219; İbn Kuteybe, el-MaǾârif (Ukkâşe), s. 290; Taberî, Târîħ (Ebü’l-Fazl), II, 315, 317; III, 397; IV, 67; İbn Hazm, Cevâmiu’s-sîre, Beyrut 1403/1983, s. 22; İbn Abdülber, el-İstî‘Ǿâb, II, 498-501; İbnü’l-Esîr, Üsdü’l-gabe, IV, 251-252; Zehebî, AǾlâmü’n-nübelâǿ, II, 456-460; İbn Hacer, el-İsâbe, III, 5-6.
Ahmet Önkal