ÂMİR b. EBÛ VAKKAS
عامر بن أبي وقّاص
Ebû Amr Âmir b. Ebî Vakkas (Mâlik) b. Uheyb el-Kureşî ez-Zührî (ö. 15/636)
İslâmiyet’i ilk kabul eden sahâbîlerden.
Aşere-i mübeşşere*den Sa‘d b. Ebû Vakkas’ın kardeşidir. İslâmiyet’e ilk girenler arasında on birinci kişi olduğu kabul edilir. Müslüman olmasından ötürü annesi Hamne bint Süfyân çok üzülmüş, oğlu tekrar eski dinine dönünceye kadar ağzına lokma koymayacağına, bir yudum su bile içmeyeceğine ve gölgede oturmayacağına yemin etmişti. Bunun üzerine, anneye ve babaya karşı iyi davranmak gerektiğini, fakat çocuklarını Allah’a ortak koşmaya zorladıkları takdirde bu isteklerine asla uyulmayacağını belirten âyet (el-Ankebût 29/8) nâzil oldu. Ancak bu hadisenin Sa‘d b. Ebû Vakkas’ın İslâmiyet’i kabul etmesi sırasında meydana geldiğine dair rivayetler de vardır (bk. Müslim, “Fezâǿilü’s-sahâbe”, 43) ve bu rivayetler birincisinden daha sağlamdır. Ayrıca Sa‘d’ın kardeşinden önce müslüman olduğu dikkate alınırsa (bk. Buhârî, “Fezâǿilü ashâbi’n-nebî”, 15), olayın onunla ilgili olduğu hususunun biraz daha kesinlik kazandığı anlaşılır.
Âmir Mekke’de ilk müslümanlara yapılan işkencelere dayanamayarak ikinci hicret kafilesiyle birlikte Habeşistan’a gitmiş, daha sonra da Medine’ye hicret etmiş ve Uhud Savaşı’na katılmıştır. Hz. Ömer devrinde Şam’da vefat etmiştir.
BİBLİYOGRAFYA:
Buhârî, “Fezâǿilü ashâbi’n-nebî”, 15; Müslim, “Fezâǿilü’s-sahâbe, 43; İbn İshak, es-Sîre, s. 206, 209; İbn Hişâm, es-Sîre, I, 348; IV, 5; İbn Sa‘d, et-Tabakât, IV, 123-124; İbn Abdülber, el-İstîǾâb, III, 4; İbnü’l-Esîr, Üsdü’l-gâbe, III, 146; İbn Hacer, el-İsâbe, II, 255-256; İbnü’l-İmâd, Şezerât, I, 28.
Nuri Topaloğlu