AHFEŞ ed-DIMAŞKI
الأخفش الدمشقي
Ebû Abdillâh Hârûn b. Mûsâ b. Şerîk et-Tağlibî ed-Dımaşkı (ö. 292/904)
Kıraat âlimi.
201 (816) yılında doğdu. Kıraati arz ve semâ yoluyla Abdullah b. Zekvân ve Hişâm b. Ammâr’dan öğrendi. Ebû Müshir el-Gassânî ile Sellâm b. Süleyman el-Medâinî’den hadis rivayet etti. Şam’da yaşadı ve uzun süre Bâbülcâbiye’de “şeyhü’l-kurrâ” unvanı ile kıraat öğretti. Bundan dolayı Ahfeşü Bâbilcâbiye diye anıldı. Arap dili ve edebiyatında özellikle kırâat-ı seb‘a ve garîbü’l-Kur’ân konularında derin bilgi sahibiydi. Kıraat imamı İbn Âmir’in râvisi İbn Zekvân tarikinin en önde gelen mümessillerinden biri olup Şam’da ahfeş lakabıyla anılanların da sonuncusudur.
Kendisinden kıraat öğrenen ve rivayette bulunanlar arasında, başta Muhammed b. Nusayr b. Ca‘fer b. Ebû Hamza olmak üzere, İbrâhim b. Abdürrezzâk, İbn Şenebûz, Muhammed b. Nasr el-Ahrem, Ebü’l-Hasan b. Esrem, Ebû Bekir b. Futays, Ebü’l-Kasım et-Taberânî, İbnü’n-Nâsih, İbn Zekvân el-Ba‘lebekkî ve Ebû Bekir en-Nakkaş gibi âlimler anılabilir.
Kaynaklarda kıraat ve Arap dili konularında eserleri olduğu kaydedilmekte ise de bugüne kadar bunlara rastlamak mümkün olmamıştır.
BİBLİYOGRAFYA:
Yâkut, Mu‘cemü’l-üdebâ’ (nşr. Ahmed Ferîd Rifâî), Kahire 1355-57/1936-38 → Beyrut, ts. (Dâru İhyâi’t-türâsi’l-Arabî), XIX, 263; Zehebî, Ma‘rifetü’l-kurrâ, Kahire 1969, I, 200; a.mlf., A‘lâmü’n-nübelâ, XIII, 566; İbnü’l-Cezerî, Gayetü’n-nihâye (nşr. G. Bergstraesser), Kahire 1351-52/1932-33, II, 347; Süyûtî, Bugyetü’l-vuât (nşr. Muhammed Ebü’l-Fazl), Kahire 1384/1964 → Beyrut 1399/1979, II, 320; Dâvûdî, Tabakatü’l-müfessirîn (nşr. Ali Muhammed Ömer), Kahire 1392/1972, II, 347.
Emin Işık