ABDAL KUMRAL
Osmanlı Devleti’nin kuruluşuna ait menkıbelerde adı geçen Anadolu abdallarından biri.
Kumral Abdal adıyla da bilinmektedir. Âşıkpaşazâde’ye göre, Edebâli Osman Gazi’nin meşhur rüyasını tâbir edip kendisine padişah olacağını müjdelediği zaman Abdal Kumral ondan müjdelik istemiş, Osman Gazi de padişah olunca bu dervişe kılıcını vermişti. Rüstem Paşa’ya atfedilen Tevârîh-i Âl-i Osman’da Âşıkpaşazâde’deki rivayet aynen zikredilmekle birlikte, dervişin adı Durut veya Turgut olarak geçer. İdrîs-i Bitlisî’ye göre, Kumral Abdal Osmanlı Devleti’nin kuruluşundan önce uçlarda yaşayan bir derviş mücahiddir. Ermeni Derbendi’nde rastladığı kırklardan birinden Osman Gazi’nin başına devlet kuşu konacağını öğrenince bu müjdeyi ona bildirir; o da kendisine kılıcını ve maşrapasını verir. Ayrıca İdrîs-i Bitlisî, Osman Gazi’nin, padişah olunca Kumral Abdal’a Ermeni Derbendi’nde bir zâviye yaptırıp buraya köyler ve tarlalar vakfettiğini bildirdiği gibi, bu zâviyenin kendi zamanında mevcut ve meşhur olduğunu da ilâve eder.
İdrîs-i Bitlisî’ye dayanan Müneccimbaşı ise Abdal Kumral’ın Yenişehir taraflarında yaşadığını ve kâfirlerle gazâ ettiğini ifade eder. Ayrıca Osman Gazi’nin bu dervişe Yenişehir civarında bir zâviye yaptırıp buraya köyler ve tarlalar vakfettiğini de söyler.
BİBLİYOGRAFYA:
Âşıkaşazâde, Târih (nşr. Âlî Bey), İstanbul 1332, s. 6 vd.; a.e. (nşr. F. Giese), Leipzig 1929, s. 10 vd.; İdrîs-i Bitlisî, Heşt Behişt, İÜ Ktp., FY 225, vr. 31a-33b; Rüstem Paşa, Tevârih-i Âl-i Osmân, İÜ Ktp., TY 2438, vr. 29a; Müneccimbaşı, Sahâifü’l-ahbâr, İstanbul 1285, III, 267; Hammer (Atâ Bey), I, 90; Necib Âsım#Mehmed Ârif, Osmanlı Tarihi, İstanbul 1335, s. 574; M. Fuad Köprülü, “Abdal Kumral”, Türk Halk Edebiyatı Ansiklopedisi, İstanbul 1935, I, 58.
Orhan F. Köprülü